De gunfactor kan een verlammende uitwerking hebben. Een afhankelijke opstelling en gelatenheid zijn het gevolg. Pak de regie terug met deze tips.
‘Uiteindelijk gaat het er toch om, dat de order je moet worden gegund!’ Die uitspraak hoor ik vaak van verkoop professionals. Wat mij betreft is dat een hardnekkig misverstand. Die gunfactor, die moet er gewoon zijn. Als je een persoon bent waar mensen de business in principe niet aan ‘gunnen’, kan je beter uit het vak stappen.
Stel je eens een missverkiezing voor. Het is logisch dat, als je een podiumplek wilt veroveren, alles aan je uiterlijk moet kloppen. Anders maak je sowieso geen kans, hoe goed je de andere onderdelen van de verkiezing ook doet. Dat is met verkopen ook zo. Verkopers zijn in principe sympathieke mensen die goed contact kunnen maken, hier en nu zijn, goede, relevante vragen stellen, meer luisteren dan praten en hun argumenten goed, op het juiste moment, relevant en overtuigend weten te formuleren. Maar ze moeten ook, als het erop aankomt, de klant van een neutraal advies kunnen voorzien.
Gunning, of regie uit handen geven? Als ik al die vaardigheden bekijk, zie ik wel een paar verkopers die ik ken afvallen. Dat zijn dan ook degene die zullen verzuchten dat de order nou eenmaal ‘gegund’ moet worden. Wat ik tegen de opmerking ‘het moet je gegund worden’ heb, is dat je het resultaat dan in de handen van de ander legt. Dat komt mij wat onhandig en minder daadkrachtig over. Immers, als de ander besluit jou de order niet te gunnen, heb je niets. Daar kan je dan blijkbaar niets aan doen. Want ‘het is je nou eenmaal niet gegund’. De reden waarom het je niet is gegund ga je dan niet eens meer onderzoeken. Dat betekent ook dat je niets van leert.
De regie houden is ook een gunfactor Zoals ik al eerder schreef moet het vanzelfsprekend zijn, dat de performance van de commerciële professioneel, het ‘gunnen’ niet in de weg staat. Deze professional dient dus een sympathiek persoon te zijn, die door zijn performance een order niet in de weg staat en waar ik graag van koop. Maar waar zit nou het verschil met andere sympathieke verkopers waar ik in dezelfde situatie ook de order aan gun en waar ik ook graag van koop? Dat zijn de professionals die de regie voeren zonder dat het opdringerig is en zonder dat het mij irriteert. Regie voeren is wat mij betreft iets anders dan gunnen. Want orders verwerf je niet omdat het je gegund wordt, maar omdat je de regie hebt gevoerd over het verkoopproces èn op het verkoopgesprek. Dan heb je ook regie over het ‘gunnen’.
Trusted advisor zijn is niet vanzelfsprekend Maar wat ik ook erg belangrijk vind, is dat de verkoper, als het erop aankomt, de klant van een neutraal advies moeten kunnen voorzien. Dat is een attitude die ik wil ervaren tijdens de contacten tussen de verkoper en mij. Daar bedoel ik mee dat verkopers, sales consultants en adviseurs van bijvoorbeeld ICT-, financiële- of HR-diensten, acteren als een ‘Trusted Advisor’. Daar zit in de praktijk nog wel eens wat spanning op, omdat dienstverlening niet enkel is gebaseerd op het geven van advies, maar ook op het verkopen van dienstverlening als gevolg van dat advies.
Ondermijnt jouw performance de regie, de gunfactor? Ik zie veel gevallen, waar de professional zich niet bewust is van de eigen performance tijdens het gesprek met de klant. In een dergelijk geval vallen mij veel zaken op die het gunnen misschien niet direct aantasten, maar ook zeker niet bevorderen. Dat laat zich samenvatten in drie belangrijke gebieden:
De routinematige manier waarop er vragen worden gesteld.
De manier waarop er met de antwoorden wordt omgegaan.
De ongestructureerde manier waarop er argumenten worden geformuleerd.
Ad. 1: De routinematige manier waarop er vragen worden gesteld
Dit gaat vaak teveel vanuit de kleur van de eigen oplossingen. De verkoper heeft een beeld van het probleem van de klant, vraagt daar plichtmatig een aantal zaken over en maakt veel te snel de vertaling naar de eigen oplossing. De klant zal dat misschien niet direct door hebben, maar het wekt absoluut geen vertrouwen. Daarnaast zit er geen inhoudelijke structuur in de vragen. Er is veel aandacht voor de omschrijving van het probleem en veel te weinig aandacht voor de dynamiek van het probleem. Daarmee bedoel ik de aanleiding en de effecten van het probleem, alsmede de gehele besluitvormingsdynamiek. Ook merk ik dat de vragen niet uitdagend genoeg zijn. Ze zetten de klant te weinig aan tot het goed nadenken over de eigen antwoorden.
Ad. 2: De manier waarop er met de antwoorden wordt omgegaan
Veelal gaat men niet door op het antwoord. Er wordt te weinig doorgevraagd. De verkoper neemt dan genoegen met het halve antwoord en soms helemaal geen antwoord. Routinematige aannames spelen dan een grote rol. Dat vinden de hersenen blijkbaar handiger dan zichzelf te pijnigen om van het gebaande pad af te wijken. Als er wel een volgende vraag komt, is dit meestal een volgend vraaggebied. De klant wordt op die manier niet geleid naar een logische volgorde die hem helpt om orde te scheppen in de eigen problematiek. Aan het eind van het gesprek worden de punten nog wel samengevat, maar die punten zijn over het algemeen te vaag. Ze geven niet de essentie weer van de manier waarop de klant naar het probleem en de oplossing kijkt, en ook niet van de manier waarop de klant de besluitvorming heeft georganiseerd.
Ad.3: De ongestructureerde manier waarop er argumenten worden geformuleerd
Het goed kunnen structureren van argumenten is een belangrijke vaardigheid om de regie te hebben over het gesprek. De argumenten worden gegeven in een poging de klant te overtuigen van de waarde van de propositie. Meestal komen die argumenten te vroeg en sluiten te weinig aan bij de achtergronden van de klant en zijn probleem. Wat ik ook veel zie, is dat de argumenten te vaag zijn en op een ongestructureerde wijze over het voetlicht worden gebracht. Wat we vaak vergeten, is dat de klant een kleine opname capaciteit heeft. Veel zaken die wij vertellen gaan dan langs hem heen. Zeker als ze schijnbaar niet ter zake doen, er geen structuur in zit en geen bewijskracht hebben.
Conclusie Het idee dat regie voeren effectiever is dan gunnen, maakt dat ik kritisch ben op mijn aandeel in de kwaliteit van de gesprekken met mijn klant. Dat betekent dat ik mij goed voorbereid als ik een afspraak heb bij een klant, dat ik mij focus op het moment zelf, dat ik vragen stel die de klant laten nadenken over zijn eigen situatie, dat ik kritisch ben of ik dan de antwoorden krijg waar ik op uit ben en zo nee, dat ik dan rustig en welbewust doorvraag. Daarnaast ga ik effectief met weerstanden om en ben ik uit op commitment van de klant met betrekking op de voortgang. Als ik op die manier de regie voer, dan komt dat gunnen vanzelf wel.
Toine Simons
Toine Simons is Consultative Selling specialist en oprichter van trainingsbureau Beerschot & Simons. Toine gelooft in de enorme capaciteit van mensen om snel verandering en verbetering te realiseren. Hij is strategisch, scherp, praktisch en zet aan tot nieuwe denkbeelden. Dat doet hij snel en met humor, waarbij hij de confrontatie over belemmerende dilemma’s niet uit de weg gaat.
De gunfactor bestaat niet. In deze bijdrage komt dat perfect tot uiting, heel goed geargumenteerd en onderbouwd. Schitterend.
Het gaat inderdaad om professionalisme - de regie voeren is een magnifieke manier om te beschrijven waarover het gaat.
Nog wat bijkomende bedenkingen. (1) De gunfactor bestaat niet. Het is een mythe die onder verkopers leeft. De zogezegde gunfactor wordt vaak gepropageerd door de verkopers die vooral met prospecten en klanten omgaan vanuit de relationele dimensie. (2) Prospecten en klanten kopen echter niet omdat ze iemand sympathiek vinden maar omdat ze denken dat ze bij jou de beste deal maken. Hoe slagen mensen er in om de beste deal te maken gezien vanuit het standpunt van de koper. Je kunt stellen: normaal gezien heeft de koper een beeld van wat hij wil. De koper stuurt dan de verkoper in een bepaalde richting, door de verkoper een bepaald gevoel te geven namelijk het gevoel van afhankelijkheid. De koper zorgt ervoor dat je denkt dat je afhankelijk bent van zijn goodwill en als hij dan bestelt, is het alsof hij jou het order gunt.
(3) Als je in een afhankelijkheidspositie staat wat gebeurt er dan met de verkoper? De verkoper wil dan lief en aardig zijn want hij denkt daarmee een gunstig klimaat te creëren. Bovendien zullen veel verkopers dan ook nog eens onnodig te veel weggeven. (4) Het is mogelijk dat de zogezegde gunfactor het resultaat is van een verborgen agenda. De koper is zelf niet professioneel, of niet assertief genoeg. Zwakke figuren verkiezen vaak andere zwakke figuren. Dat doet geen afbreuk aan de merite van de professionaliteit. Iemand die professioneel is, kan niets verweten worden. Maar inderdaad, dat is geen garantie om te verkopen. Als ik in de verkoopteams van mijn klanten rondkijk, dan is het duidelijk dat hoe professioneler de accountmanager is, hoe succesvoller. Dat kan toch geen toeval zijn? (5) Aardig zijn is aangenaam voor iedereen en is mee genomen, meer niet.
Interessante toevoeging Walter
dit artikel daagt ons uit om daar echt over na te denken.
Veel verkopers zijn geboren of zo opgevoedde "pleasers" en het is gedrag dat we kunnen afleren. Mits de nodige Mindset die dan leidt tot een andere houding.
Als je niet meer denkt vanuit die gunfactor dan ga je je professioneler gedragen en dat zal paradoxaal tot 'gunnen' leiden.
Kan moeilijk zijn als je in een "opgefokte" salescultuur zit met "commerciële tijgers".
Reageren
Let op
Uw naam en eventueel uw website worden getoond boven uw reactie.
Vul uw emailadres in als u op de hoogte gehouden wilt worden over reacties op dit artikel.
